پاکسازی فضا: ایرباس Detumbler را برای پاکسازی زباله های فضایی در مدار زمین پرتاب می کند.
زبالههای فضایی شامل تمام اشیاء مصنوعی است که در مدار حول کره زمین وجود دارند؛ از جمله ماهوارههای مرده ای که دیگر قابل استفاده نیستند و قسمتهای مختلف دستگاههای فضایی که به هر دلیلی از کنترل خارج شدهاند و یا در نتیجه برخورد با یکدیگر ایجاد شدهاند. این زبالههای فضایی میتوانند برای دیگر اشیا و ماهوارههایی که در فضا مشغول به کار هستند خطرناک باشند.
تصویر کانسپتی از گوشی آنر مجیک ۶ پورش دیزاین
تاکنون برای مدیریت زبالههای فضایی، تلاشهای متعددی صورت گرفته است از جمله توسعه فناوریهای جدید برای پاکسازی فضا، مانند استفاده از ماهوارههای پاکسازیکننده؛ اخیرا ایرباس فضاپیمای جدیدی را به فضا پرتاب کرده است که امیدوارند در پاکسازی زباله های فضایی درهم ریخته مدار زمین مفید باشد. این فضاپیما که Detumbler نام دارد، یک دستگاه میرایی مغناطیسی است که برای جلوگیری از غلتیدن غیرقابل کنترل ماهواره های منسوخ شده در فضا طراحی شده است.
رونمایی ایرباس از Detumbler برای مقابله با زباله های فضایی
ایرباس در جستجوی راهکار برای موضوع فزاینده زباله های فضایی که مدار زمین را به هم ریخته اند، از راه حلی پیشگام به نام Detumbler رونمایی کرده است. Detumbler که روز شنبه از طریق موشک فالکون 9 از پایگاه نیروی فضایی وندنبرگ کالیفرنیا به فضا پرتاب شد، یک دستگاه میرایی مغناطیسی است که برای جلوگیری از غلتیدن غیرقابل کنترل ماهوارههای منسوخ در فضا طراحی شده است.
Detumbler با وزن تقریبی 100 گرم دارای یک چرخ روتور مرکزی و آهنرباهایی است که با میدان مغناطیسی زمین تعامل دارد. این دستگاه برای اتصال به ماهواره هایی در نظر گرفته شده است که عمر عملیاتی آنها به پایان می رسد.
هنگامی که ماهواره در مدار عادی خود قرار دارد، مانند قطب نما عمل می کند و با میدان مغناطیسی زمین همسو می شود، حال اگر ماهواره شروع به غلتیدن کند، Detumbler به صورت پویا پاسخ می دهد. حرکت روتور باعث ایجاد جریانهای گردابی میشود و حلقههایی از جریان الکتریکی ایجاد میکند که باعث اصطکاک و کاهش حرکت ماهواره منسوخ شده میشود.
Detumbler که توسط ایرباس در سال 2021 با حمایت آژانس فضایی فرانسه CNES تحت ابتکار Tech4SpaceCare توسعه یافته است، با توجه به پویایی پرواز مداری به حرکات غیرقابل پیش بینی ماهواره های مرده می پردازد. این رفتار نامنظم خطراتی مانند برخورد با فضاپیماهای دیگر یا ورود مجدد کنترل نشده به جو زمین را به همراه دارد. در واقع هدف از معرفی Detumbler تسهیل بخشی ماهوارههای از بین رفته در طول ماموریتهای آتی است که به پاکسازی زبالههای فضایی اختصاص دارد.
این دستگاه با حفظ یک مسیر قابل پیش بینی تر در مدار زمین، به کاهش خطرات ناشی از زباله های فضایی کمک می کند. ایرباس در نظر دارد در اوایل سال 2024، برای آزمایش اثربخشی دستگاه جدید، نمایشهایی را بر روی نانوماهواره Exo-0 از EnduroSat انجام دهد.
ضرورت حفاظت از محیط فضایی
چالش رو به رشد زباله های فضایی توسط شبکه جهانی نظارت فضایی وزارت دفاع تأکید می کند که در حال حاضر بیش از 27000 قطعه زباله مداری را ردیابی می کند. پیش بینی می شود با گسترش صنعت فضایی جهانی، این عدد افزایش یابد و احتمال برخورد در مدار زمین افزایش یابد. حوادث اخیر از جمله هدف ماموریت پاکسازی زبالههای فضایی که در ماه اوت مورد اصابت قرار گرفت، بر ضرورت اجرای روشهای کاهش موثر برای حفاظت از محیط فضایی تاکید دارد.
در هر حال حفاظت از محیط فضایی و پاکسازی فضا موضوعات بسیار مهمی هستند! پاکسازی فضا به تمیز نمودن و محافظت از محیط فضایی اشاره دارد. از آنجایی که پسماندهای فضایی و زبالهها میتوانند بر روی عملکرد دستگاه ها و ماهواره های جدید تأثیر منفی بگذارند، پاکسازی و مدیریت منابع فضایی امری حیاتی است. از طرفی، در فضا، پاکسازی زبالههای فضایی و جلوگیری از ایجاد آلودگی دیگر از جمله اقداماتی است که برای حفاظت از محیط فضایی اهمیت دارد.